Czy filtr HEPA można myć wodą? Wyjaśniamy wątpliwości

Filtry w oczyszczaczu powietrza zatrzymują zanieczyszczenia, dlatego ulegają zabrudzeniu. Najłatwiej dostrzec to na filtrze HEPA. Duża ilość zanieczyszczeń spowalnia oczyszczanie powietrza. Może w takiej sytuacji warto umyć filtr HEPA w wodzie? Zdecydowanie nie!

Filtr HEPA i woda – bardzo złe połączenie

Oczyszczacze powietrza Klarta wyposażone są w niezmywalny filtr HEPA. Jedynym elementem systemu filtrującego Klarty Forste 4 i Klarty Stor 3, który można myć, jest filtr wstępny. Oto powody, dla których radzimy nie myć filtra HEPA w wodzie.

Po pierwsze woda można zniszczyć filtr HEPA

Rodzaj materiału oraz konstrukcja filtra HEPA sprawiają, że kontakt z wodą mógłby spowodować zniekształcenia.  Rozciągnięcia włókna lub nawet najdrobniejsze nieszczelności między materiałem filtrującym a ramą oznaczają powstanie niewielkich szczelin. Te natomiast dają wolną drogę zanieczyszczeniom.

Warto dodać, że według testów przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii mycie obniża CADR średnio o 32%.

Ponadto w przypadku niedokładnego osuszenia filtra i umieszczenia go w oczyszczaczu, może dojść do poważnej awarii.

Po drugie woda nie usunie drobnych zanieczyszczeń

W tym miejscu warto przypomnieć, co usuwa filtr HEPA. Na liście zanieczyszczeń zatrzymywanych przez tę technologię znajdują się:

• pyły zawieszone PM1, PM2,5 i PM10,
• pyłki roślinne,
• kurz i roztocza kurzu domowego,
• zarodniki pleśni,
• sierść zwierzęca.

Należy też zaznaczyć, że zanieczyszczenia osiadają nie tylko na samej powierzchni filtra, ale i w głębi materiału filtrującego. O ile kurz i sierść obecne na wierzchu dałoby się usunąć wodą lub odkurzaczem, to pozbycie się pyłu zawieszonego z głębi filtra jest niemożliwe.

Mówimy tutaj o cząsteczkach mniejszych nawet od 1 mikrometra (pył PM1). Dla porównania ludzki włos ma średnicę od 40 do 100 mikrometra.

Po trzecie zanieczyszczenia na filtrze HEPA są szkodliwe

Pył zawieszony zawiera m.in. wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie i dioksyny. Choroby nowotworowe to tylko przykład skutków ekspozycji na nie. Silnie toksyczna jest też zatrzymywana przez filtr HEPA pleśń. Ponadto w przypadku osób uczulonych niepożądany jest kontakt z alergenami.

Podczas próby wyczyszczenia filtra HEPA te oraz inne zanieczyszczenia mogą trafić do powietrza, czyli tam, skąd usunął je oczyszczacz. Zatem czy warto próbować takiego oczyszczania? Naszym zdaniem zdecydowanie nie.

Jak czyścić filtr HEPA? Czy w ogóle to robić?

W poprzedniej części wyjaśniliśmy już, że nie da się usunąć z filtra HEPA najdrobniejszych zanieczyszczeń, zwłaszcza tych znajdujących się w głębi materiału filtrującego. Jeżeli nie pomoże w tym woda, to ściereczka czy odkurzacz tym bardziej nie.

Usunąć można ewentualne zanieczyszczenia obecne na wierzchu, takie jak kurz czy sierść. Jednak oczyszczacze Klarta są wyposażone we filtr wstępny i to głównie on wychwytuje tego typu zanieczyszczenia.

Co ile wymienia się filtr w oczyszczaczu powietrza? Przewidywana żywotność filtra HEPA w oczyszczaczach Klarta Forste 4 wynosi rok, a w Klarta Stor 3 – 2 lata. Wiele zależy jednak od jakości powietrza w miejscu użytkowania urządzenia i częstotliwości używania oczyszczacza.

Jeśli filtr HEPA jest mocno zanieczyszczony – czyli z białego stał się ciemno szary lub czarny – to należy zastąpić go nowym. Błędem jest zarówno czekanie do upływu przewidzianego okresu użytkowania, jak i próba mycia filtra HEPA.

Jednak jeśli mimo wszystko chce się lekko oczyścić filtr HEPA z kurzu, to należy zrobić to łagodnie, przy pomocy miękkiej, koniecznie suchej ściereczki. Nie należy używać odkurzacza, ponieważ również może spowodować drobne uszkodzenia materiału filtrującego, wpływające na skuteczność filtra HEPA.

Jak wyczyścić filtr HEPA w odkurzaczu?

Odkurzacze bezprzewodowe, w większości przypadków posiadają zmywalny filtr HEPA lub EPA, który jest przeznaczony do mycia pod bieżącą wodą.

Pomimo możliwości czyszczenia filtra, należy pamiętać o jego regularnej wymianie, która powinna przypadać średnio raz na 6 – 12 miesięcy. 

Dokładny czas wymiany filtra zależy od konkretnego modelu odkurzacza i częstotliwości odkurzania.

Czyszczenia filtra HEPA w odkurzaczu pionowym. Instrukcja krok po kroku

1. Aby wyczyścić filtr odkurzacza, przede wszystkim wyłącz urządzenie i odłącz je od źródła zasilania. 

2. Następnie zlokalizuj zespół filtra i wyjmij go z odkurzacza. Filtr HEPA może znajdować się w górnej części obudowy lub wewnątrz pojemnika na kurz. Dla przykładu w odkurzaczu HYGSE handy filtr można odkręcić po otworzeniu pokrywy pojemnika na kurz.

3. Po wyjęciu filtra na początku otrzep go z kurzu nad koszem na śmieci. 

4. Następnie umyj filtr pod bieżącą wodą. Pamiętaj, że detergenty i szczotki z twardym włosiem mogą uszkodzić jego strukturę.

5. Po umycia filtra wyciśnij nadmiar wody i pozostaw go do wyschnięcia na co najmniej 24 godziny.

6. Jeśli filtr jest całkowicie suchy, zamontuj go z powrotem w odkurzaczu.

Jak czyścić filtr HEPA w robocie sprzątającym?

Roboty sprzątające posiadają filtry schowane wewnątrz obudowy.

Aby wymienić filtr HEPA w odkurzaczu samojezdnym, wykonaj następujące kroki:

1. Wyłącz robota i, jeśli jest to możliwe, odłącz go od źródła zasilania.

2. Otwórz pojemnik na kurz, który zwykle znajduje się w górnej lub tylnej części robota.

3. Wyjmij pojemnik na kurz wraz z zespołem filtrów.

4. Wyciągnij filtr i delikatnie otrzep go z kurzu i innych zanieczyszczeń. 

5. Umyj filtr pod bieżącą wodą, zachowując ostrożność.

6. Wysusz filtr przez około dobę.

7. Umieść suchy filtr w przeznaczonym do tego miejscu, upewniając się, że jest dobrze osadzony i zabezpieczony.

8. Zamknij pojemnik na kurz i umieść go z powrotem w robocie.

9. Włącz urządzenie i sprawdź, czy działa prawidłowo.

Czyszczenie filtra tak, ale wstępnego

To właśnie filtr wstępny wymaga regularnego oczyszczania. Najlepiej robić to przy pomocy miękkiej ściereczki albo odkurzacza z miękką końcówką, pracującego na niskich obrotach.

Źródła:

1. Choon Khin, How to Clean Air Purifier Filters and Are HEPA Filters Washable? Smartairfilters.en
2. Ed Grabianowski, How to Clean a HEPA Filter and What You Should Know Beforehand