Oczyszczanie powietrza w domu – tak zadbasz o zdrowie

Oczyszczanie powietrza w domu jest równie ważne dla zdrowia, jak prawidłowe odżywianie. W tym artykule prezentujemy zanieczyszczenia obecne w otoczeniu i ich wpływ na ludzki organizm, a także wyjaśniamy, jak skutecznie dbać o czystość powietrza.

Dlaczego oczyszczanie powietrza w domu jest ważne?

Zacznijmy od prezentacji głównych zanieczyszczeń, które znajdują się w domowym powietrzu.

Smog 

Najczęstszy problem to smog. Wyróżniamy smog londyński i smog kalifornijski, przy czym w Polsce zmagamy się głównie z tym pierwszym. Występuje on w sezonie grzewczym, czyli okresie jesienno-zimowym.

W skład smogu wchodzą pyły zawieszone PM1, PM2,5 i PM10, które zawierają metale ciężkie i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Ponadto są w nim obecne m.in. tlenki siarki i azotu.

Już krótka ekspozycja na smog może spowodować podrażnienie układu oddechowego lub zaostrzenie choroby układu krwionośnego. Długa sprzyja wielu schorzeniom, m.in. nowotworom płuc i krtani. 

Alergeny

Oczyszczanie powietrza w domu często ma na celu ograniczenie ryzyka kontaktu z alergenami wziewnymi. Do tej grupy zaliczamy:

• pyłki roślinne,
• zarodniki pleśni,
• roztocza kurzu domowego,
• alergeny zwierzęce, których głównym nośnikiem jest sierść.

Bakterie i wirusy

W powietrzu obecne są także chorobotwórcze wirusy i bakterie. Warto zaznaczyć, że efektywne usuwanie ich z powietrza nie wystarczy, żeby uniknąć wzajemnego zarażania się przez domowników. Do przeniesienia patogenów może bowiem dojść na skutek bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną lub zainfekowanym przedmiotem.

Jednak poprzez usuwanie bakterii i wirusów z powietrza można zredukować ryzyko zarażania.

Dym tytoniowy

Dym tytoniowy zawiera około 5000 związków chemicznych, z których znaczna część ma działanie toksyczne, w tym rakotwórcze. Szkodzi palenie aktywne i bierne, lecz także tzw. palenie z trzeciej ręki. Pojęciem tym określa się ekspozycję na składniki dymu na skutek dotknięcia przedmiotów, na których osiadł dym.

Oznacza to, że palenie jest szkodliwe również dla tych osób, które będą korzystać z danego pomieszczenia już długo po zgaszeniu papierosa.

Lotne związki organiczne

Lotne związki organiczne (LZO) to grupa związków zawierających węgiel, które wyróżniają się łatwym przechodzeniem w postać pary lub gazu. Część z nich, np. formaldehyd, benzen czy toluen, ma właściwości toksyczne. 

LZO są obecne niemal wszędzie, ponieważ zawierają je:

• środki czyszczące, w tym płyny do szyb, wybielacze,
• kosmetyki, np. lakiery do paznokci, 
• produkty przeznaczone do wykańczania wnętrz i mebli, m.in. farby i kleje do tapet.

Oczyszczacz jako najlepszy sposób walki z zanieczyszczeniami

Najskuteczniejszą metodą walki z zanieczyszczeniami jest dobry oczyszczacz powietrza. Jakie urządzenie można uznać za dobre? Oto najważniejsze warunki:

Obecność technologii umożliwiających usuwanie różnych rodzajów zanieczyszczeń

Dwie najważniejsze technologie oczyszczania powietrza to filtr HEPA oraz filtr węglowy. Pierwszy usuwa z powietrza pyły zawieszone, czyli podstawowy składnik smogu, a także alergeny wziewne (roztocza kurzu, zarodniki pleśni, pyłki roślinne i sierść), bakterie i wirusy, natomiast drugi szkodliwe gazy, w tym formaldehyd i tlenki azotu. Filtry te uzupełniają zatem swoje działanie. 

W wielu urządzeniach ich działanie wspierają dodatkowe technologie. Oczyszczacze Klarta Stor 3 i Klarta Forste 4 mają dodatkowo filtry wstępne, które zatrzymują największe zanieczyszczenia, takie jak kurz i sierść, jak również w jonizację plazmową Ion Plasma Air, która pomaga w oczyszczaniu powietrza m.in. z zarodników pleśni i wirusów.

Dobra wydajność

Jeśli oczyszczanie powietrza w domu ma być skuteczne, wydajność zastosowanych oczyszczaczy musi być dostosowana do wielkości pomieszczeń, w których pracują. Należy pamiętać, że jeden oczyszczacz jest przeznaczony na jeden pokój. Nawet najwydajniejsze urządzenie nie obsłuży na raz całego mieszkania, ze względu na brak dostatecznej cyrkulacji powietrza między pomieszczeniami.

Klarta Forste 4 bardzo dobrze sprawdzi się w pokojach o wielkości do 40 m², natomiast Klarta Stor 3 – 48 m².

Wyposażenie w dokładne czujniki jakości powietrza i dobry tryb automatyczny

Skąd wiadomo, że jakość powietrza w domu ulega poprawie? Informują o tym wskaźniki zanieczyszczeń, które są obecne w wielu oczyszczaczach powietrza. Klarta Forste 4 i Klarta Stor 3 zostały wyposażone w czujnik podstawowego składnika smogu – pyłu PM2,5. Dodatkowo mają mierniki temperatury i wilgotności.

Sensor zanieczyszczeń umożliwia też pracę w trybie automatycznym, w którym oczyszczacz sam dostosowuje prędkość filtracji do jakości powietrza. Służy to skróceniu czasu ekspozycji na zanieczyszczenia, ponieważ urządzenie w razie potrzeby szybko zwiększa tempo oczyszczania.

Wygodna obsługa

Dobry oczyszczacz jest skuteczny, a zarazem łatwy w obsłudze. Komfort zapewnia m.in. wspomniany już tryb automatyczny, który zapobiega konieczności ręcznego sterowania prędkością filtracji.

Na uwagę zasługuje też sterowanie wi-fi. Daje ono możliwość kontroli pracy urządzenia z dowolnego miejsca na ziemi, ale nie tylko. W aplikacjach dostępne są często dodatkowe funkcje, takie jak automatyzacja.

Cicha praca 

Z oczyszczacza powietrza należy korzystać przez całą dobę, a więc także i w nocy. Aby było to możliwe, urządzenie musi być na tyle ciche, żeby nie zakłócało snu. Nasze oczyszczacze Klarta Stor 3 i Klarta Forste 4 sprawdzają się pod tym względem znakomicie. Pierwsze urządzenie w niskiej prędkości generuje tylko 24 dB, a drugie 20 dB.

Przystępne koszty użytkowania

Oczyszczanie powietrza w domu nie musi być drogie. Ważny jest wybór oczyszczaczy, które wyróżniają się niskimi wydatkami związanymi z wymianą filtrów, a także energooszczędnością. W praktyce większe znaczenie mają filtry, ponieważ oczyszczacze zwykle nie zużywają dużo prądu.

Zestaw filtrów do Klarty Stor 3 z filtrem HEPA klasy H13 wystarcza nawet na 2 lata użytkowania kosztuje 249 zł, co daje roczny wydatek 125 zł. Zestaw do Klarty Forste 4, którego żywotność wynosi rok, można kupić za 159 zł.  

Wspomagające sposoby oczyszczania powietrza w domu

Oczyszczacz powietrza to najlepszy sposób na usunięcie z domu smogu, alergenów wziewnych i innych zanieczyszczeń. Osobom, które chciałyby jeszcze lepiej zadbać o czystość powietrza, możemy polecić dodatkowo poniższe rozwiązania. 

Odkurzacz z filtrem HEPA

Kurz obecny na meblach i podłogach może być wzbijany w powietrze, dlatego warto regularnie go usuwać. Najlepiej robić to przy pomocy odkurzacza wyposażonego w filtr HEPA. Zapobiega on powrotowi do otoczenia najdrobniejszych zanieczyszczeń, a więc mi.in. alergenów i pyłów zawieszonych. 

Utrzymywanie prawidłowej wilgotności

Kontrola wilgotności jako sposób na oczyszczanie powietrza w domu? Brzmi nieprawdopodobnie, ale w rzeczywistości istnieje związek między poziomem nawilżenia powietrza, a jego czystością.

W wilgotnym powietrzu rozwijają się wspomniane już pleśnie i roztocza. Natomiast w suchym powietrzu unosi się więcej kurzu. Warto zatem dbać, że poziom nawilżenia wynosił od 40 do 60%. Pomoże w tym dobry nawilżacz powietrza.

Sprawna wentylacja

W utrzymaniu prawidłowej wilgotności powietrza, a więc w uniknięciu rozwoju grzybów i pleśni, pomaga sprawna wentylacja. Ponadto zapewnia ona usuwanie nadmiaru dwutlenku węgla, a dzięki odpowiednim filtrom zatrzymuje też inne zanieczyszczenia.

Ograniczenie korzystania ze świec zapachowych, kadzidełek i odświeżaczy powietrza

Odświeżacze powietrza wydają się świetnym sposobem na zamaskowanie nieprzyjemnych zapachów, natomiast świece zapachowe i kadzidełka poprawiają nam nastrój, a często także służą aromaterapii. Niestety, mają one także swoją ciemną stronę – mogą generować szkodliwe zanieczyszczenia. 

Problem stanowi:

• Parafina – to pochodna ropy naftowej, często wykorzystywana do produkcji świec. Podczas spalania może wydzielać np. benzen i toluen.
• Sztuczne aromaty – syntetyczne substancje zapachowe mogą być źródłem benzenu i formaldehydu oraz podrażniać drogi oddechowe, szczególnie u alergików i astmatyków. 
• Dym – zawiera pył PM2,5. Jak już wspomnieliśmy, przy częstym wdychaniu sprzyja rozwojowi chorób nowotworowych, schorzeń dróg oddechowych i układu sercowo-naczyniowego. U astmatyków dym może nasilać objawy tej choroby.
• Lotne związki organiczne – stosowane w produkcji odświeżaczy powietrza, takie jak formaldehyd, benzen, toluen i ksyleny.

Warto zatem korzystać z takich rzeczy z umiarem oraz zwrócić uwagę na alternatywne rozwiązania. Zamiast świecy parafinowej można wybrać sojową lub rzepakową, natomiast zamiast kupować zwykłe odświeżacze powietrza można wlać do butelki z atomizerem wodę i z dodatkiem olejku eterycznego.

Uprawa roślin doniczkowych

Rośliny nie są cudownym remedium na smog i inne zanieczyszczenia, ale odpowiednio dobrane mogą przyczynić się w niewielkim stopniu do poprawy jakości powietrza. Dobrym wyborem będzie np. fikus, zielistka Sternberga albo dracena. 

Należy jednak pamiętać, że o rośliny trzeba dbać, ponieważ w przeciwnym razie na nich samych oraz w glebie doniczkowej mogą zacząć rozwijać się pleśnie.

Źródła:

1. Smog bez tajemnic – co naprawdę wiesz o powietrzu, którym oddychasz?, ranking-oczyszczaczy.pl
2. Oczyszczacze powietrza dla palaczy – ranking, ranking-oczyszczaczy.pl
3. Czy świece zapachowe są szkodliwe?, flamqa.pl
4. Komu mogą zaszkodzić kadzidełka? W grupie ryzyka nie tylko alergicy i astmatycy, poradnikzdrowie.pl